UP Board Solution of Class 10 Sanskrit Vyakran – Vachya Parivartan वाच्य परिवर्तन with Examples
प्रिय पाठक! यहां पर इस पोस्ट के माध्यम से हम आपको संस्कृत व्याकरण कक्षा – 10 के कुछ महत्वपूर्ण वाच्य परिवर्तन (Vachya Parivartan) क्रमबद्ध तरीके से उदाहरण के साथ प्रदान कर रहे हैं-
| Chapter Name | वाच्य परिवर्तन |
| Part 3 | Sanskrit Grammar |
| Board Name | UP Board (UPMSP) |
| Topic Name | वाच्य परिवर्तन (Vachya Parivartan) |
वाच्य–परिवर्तन
निम्नलिखित में से किसी एक का वाच्य-परिवर्तन कीजिए-
वाक्य-मया गीता पठ्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं गीतां पठामि।
वाक्य- मया किं क्रियते?
वाच्य-परिवर्तन- अहं किं करोति ?
वाक्य- त्वम् आपणं गच्छसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया आपणं गम्यते ।
वाक्य- सीतया रामायणं पठ्यते।
वाच्य-परिवर्तन- सीता रामायणं पठति।
वाक्य- त्वया लाते।
वाच्य-परिवर्तन- त्वम् लज्जसि ।
वाक्य- ते वृक्षं पश्यन्ति ।
वाच्य-परिवर्तन- तैः वृक्षं दृश्यते।
वाक्य- अहम् इदं कथयामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया इदं कथ्यते।
वाक्य- रामेण ग्रामः गम्यते।
वाच्य-परिवर्तन- रामः ग्रामं गच्छति।
वाक्य- ते पत्राणि लिखन्ति ।
वाच्य-परिवर्तन- तैः पत्राणि लिख्यते।
वाक्य- ते जलं पिबन्ति ।
वाच्य-परिवर्तन- तैः जलं पीयते।
वाक्य- त्वम् किं पठसि ?
वाच्य-परिवर्तन- त्वया किं पठ्यते ?
वाक्य- तेन कार्यं क्रियते।
वाच्य-परिवर्तन- त्वम् कार्यं करोषि।
वाक्य- त्वम् पत्रिकां पठसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया पत्रिकां पठ्यते ।
वाक्य- त्वया मुष्टिकया पुष्पापीडिता।
वाच्य-परिवर्तन- त्वं मुष्टिकया पुष्पाम् अपीडयः।
वाक्य- युष्माभिः जलं पीयते।
वाच्य-परिवर्तन- यूयं जलं पिबथ।
वाक्य- सीता हसिष्यति।
वाच्य-परिवर्तन- सीतया हस्यते।
वाक्य- त्वं वृक्षं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया वृक्षं दृश्यते।
वाक्य- रमेश पाठं पठ्यते।
वाच्य-परिवर्तन- रमेशः पाठं पठति।
वाक्य- तेन गृहं गम्यते।
वाच्य-परिवर्तन- सः गृहं गच्छति।
वाक्य- ते भोजनं कुर्वन्ति ।
वाच्य-परिवर्तन- तैः भोजनं क्रियते।
वाक्य- ते पुस्तकं पठन्ति ।
वाच्य-परिवर्तन- तैः पुस्तकं पठ्यते।
वाक्य- त्व लिखसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया लिख्यते।
वाक्य- वटुः पाठं स्मरति।
वाच्य-परिवर्तन- वटुना पाठः स्मर्यते।
वाक्य- रामेण विद्यालयः गम्यते।
वाच्य-परिवर्तन- रामः विद्यालयं गच्छति।
वाक्य- अहं फलं भक्षयामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया फलं भक्ष्यते।
वाक्य- बालकाः चन्द्रं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन चन्द्रः दृश्यते।
वाक्य- त्वं किं पठसि ।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया किं पठ्यते।
वाक्य- बालकाः विद्यालयं गच्छन्ति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकैः विद्यालयः गम्यते।
वाक्य- सीता महाभारतं पठति।
वाच्य-परिवर्तन- सीतया महाभारतं पठ्यते।
वाक्य- राम कार्यं करोति।
वाच्य-परिवर्तन- रामः कार्यं क्रियते।
वाक्य- अहं पत्रं पठामि ।
वाच्य-परिवर्तन- मया पत्रं पठ्यते।
वाक्य- मोहनः विद्यालयं गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- मोहनेन विद्यालयं गम्यते।
वाक्य- त्वं चन्द्रं पश्यसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया चन्द्रः दृश्यते।
वाक्य- चपला तीव्र गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- चपलया तीव्र गम्यते ।
वाक्य- श्यामः फलम् खादति।
वाच्य-परिवर्तन- श्यामेन फलं खाद्यते।
वाक्य- तेन सुखम् अनुभूयते ।
वाच्य-परिवर्तन- सः सुखं अनुभूयति।
वाक्य- बालकाः पुस्तकं पठन्ति ।
वाच्य-परिवर्तन- बालकैः पुस्तकं पठयन्ते।
वाक्य- तेन कन्दुकं नीयते ।
वाच्य-परिवर्तन- सः कन्तुकं नयति।
वाक्य- त्वया किं क्रियते ?
वाच्य-परिवर्तन- त्वं किं करोसि ?
वाक्य- वयं ग्रामं गच्छतामः ।
वाच्य-परिवर्तन- अस्माभिः ग्रामं गम्यते ।
वाक्य- त्वं कदा पठसि ।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया कदा पठ्यते।
वाक्य- बालकः चन्द्रं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन चन्द्रं पश्यते।
वाक्य- तेन कार्यं क्रियते।
वाच्य-परिवर्तन- सः कार्यं करोति ।
वाक्य- अस्माभिः जलं पीयते।
वाच्य-परिवर्तन- वयं जलं पिबामः।
वाक्य- वयं जलं पिबामः ।
वाच्य-परिवर्तन- अस्माभिः जलं पीयते।
वाक्य- त्वं मां अपश्यः ।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया अहं अदृश्ये।
वाक्य- बालकः चन्द्रं पश्यतु।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन चन्द्रं दृश्यते।
वाक्य- सीता ग्रामं गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- सीतया ग्रामं गम्यते।
वाक्य- बालकैः पुस्तकं पठ्यते।
वाच्य-परिवर्तन- बालकाः पुस्तकं पठन्ति ।
वाक्य- मया भोजनं खाद्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं भोजनं खादामि।
वाक्य- बालकः पुस्तकं पठति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन पुस्तकं पठ्यते।
वाक्य- त्वया भोजनं क्रियते।
वाच्य-परिवर्तन- त्वं भोजनं करोषि।
वाक्य- अस्माभिः जलं पीयते।
वाच्य-परिवर्तन- वयं जल पिबामः।
वाक्य- बालकः चन्द्रं द्रक्ष्यति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन् चन्द्रः दृश्यते।
वाक्य- रामः वेदं अपठत्।
वाच्य-परिवर्तन- रामेण वेदः अपठ्यते।
वाक्य- सीता पुस्तकं पठति।
वाच्य-परिवर्तन- सीतया पुस्तकं पठ्यते।
वाक्य- मया पुस्तकं पठ्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं पुस्तकं पठामि।
वाक्य- अहं गृहं गच्छामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया गृहं गम्यते।
वाक्य- रामेण पत्रं लिख्यते।
वाच्य-परिवर्तन- रामः पत्रं लिखति।
वाक्य- बालिका चित्रं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- बालिकया चित्रं दृश्यते।
वाक्य- सः विद्यालयं गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- तेन विद्यालयं गम्यते।
वाक्य- रामः वेदं पष्ठति।
अथवा रामः वेदं पठतु।
वाच्य-परिवर्तन- रामेण वेदं पठ्यते।
वाक्य- श्यामः ग्रामं गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- श्यामेन ग्रामं गम्यते।
वाक्य- बालकः गीतां पठति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन गीतां पठ्यते।
वाक्य- युष्माभिः जलं पीयते।
वाच्य-परिवर्तन- यूयम जलं पिबथ।
वाक्य- लता पत्रं लिखति।
वाच्य-परिवर्तन- लतया पत्र लिख्यते।
वाक्य- अहं पुस्तकं पठामि ।
वाच्य-परिवर्तन- मया पुस्तकं पठ्यते।
वाच्य–परिवर्तन
वाक्य- तेन पत्रं लिख्यते।
वाच्य-परिवर्तन- सः पत्रं लिखति।
वाक्य-त्वं पुस्तकं पठसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया पुस्तकं पठ्यते।
वाक्य- मया पत्रिका लिख्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं पत्रिका लिखामि।
वाक्य- सीता फलं खादति।
वाच्य-परिवर्तन- सीतया फलं खाद्यते।
वाक्य- रामः पत्र लिखति।
वाच्य-परिवर्तन- रामेण पत्र लिख्यते।
वाक्य- अहं विद्यालयं गच्छामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया विद्यालयं गम्यते।
वाक्य- श्यामः वेदं पठति।
वाच्य-परिवर्तन-
वाक्य- बालकेन चन्द्रः दृश्यते।
वाच्य-परिवर्तन- बालकः चन्द्रः पश्यति।
वाक्य- सः विद्यालयं गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- तेन विद्यालयं गम्यते।
वाक्य- मया पुस्तकं पठ्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं पुस्तकं पठामि।
वाक्य- मया कर्म क्रियते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं कर्म करोमि।
वाक्य- रामेण दुग्धं पीयते।
वाच्य-परिवर्तन- रामः दुग्धं पिबति
वाक्य- अहं फलं खादामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया फलं खाद्यते।
वाक्य- सर्वे बालकाः जलं पिबन्ति।
वाच्य-परिवर्तन- सर्वाभिः बालकाभिः जलं पीयते।
वाक्य- अहं महिषं पश्यामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया महिषं दृश्यते।
वाक्य- तेन किं क्रियते ?
वाच्य-परिवर्तन- त्वम् किं करोति ?
वाक्य- पिता कथां कथयति।
वाच्य-परिवर्तन- पिता कथां कथ्यते।
बालिका पुस्तकं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- बालिकया पुस्तकं दृश्यते।
वाक्य- रामेण विद्यालयं गम्यते।
वाच्य-परिवर्तन- रामः विद्यालयं गच्छति।
वाक्य- सः ग्रामं गच्छति ।
वाच्य-परिवर्तन- तेन ग्रामं गम्यते।
वाक्य-अहं पुस्तकं ददामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया पुस्तके दीयते।
वाच्य–परिवर्तन
वाक्य- मित्रेण पत्रं लिख्यते ।
वाच्य-परिवर्तन- मित्रः पत्रं लिखति।
वाक्य- सा पतिं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- तया पतिं दृश्यते।
वाक्य- मया किं क्रियते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं किं करोमि।
वाक्य- बालकः गीतां पठति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन गीतां पठ्यते ।
वाक्य- सीता गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- सीतया गम्यते।
वाक्य- बालकेन पत्रम् लिख्यते।
वाच्य-परिवर्तन- बालकः पत्र लिखति ।
वाक्य- लता स्वपतिं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- लतया स्वपतिं दृश्यते।
वाक्य- अहं रामं पाठयामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया रामः पठ्यते।
वाक्य- माता मम पितरं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- मात्रा मम पितरः दृश्यते। [
वाक्य- ग्रमः हसति।
वाच्य-परिवर्तन- रामेण हस्यते।
वाक्य- अहं वदामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया वदते।
वाक्य- कः गायति?
वाच्य-परिवर्तन- केन गीयते ?
वाक्य- सः गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- तेन गम्यते।
वाक्य- मया चित्रम् दृश्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं चित्रं पश्यामि
वाक्य- त्वया गृहं गम्यते।
वाच्य-परिवर्तन- त्वम् गृहं गच्छसि।
वाक्य- सा पत्रं लिखति।
वाच्य-परिवर्तन- तया पत्रं लिख्यते।
वाक्य- मया हस्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं हसामि।
वाक्य- मया पुस्तकम् पठ्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं पुस्तकं पठामि।
वाक्य- राधा हसति।
वाच्य-परिवर्तन- राधया हस्यते।
वाक्य- रामः कथयति।
वाच्य-परिवर्तन- रामेण कथ्यते।
वाक्य- सीमा गच्छति ।
वाच्य-परिवर्तन- सीमया गम्यते।
वाक्य- लतया पत्रं लिख्यते।
वाच्य-परिवर्तन- लता पत्रं लिखति।
वाक्य- अहं जलं पिबामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया जलं पीयते।
वाक्य- राधा पुस्तक पढ़ती है।
वाच्य-परिवर्तन- राधया पुस्तकं पठ्यते।
वाक्य- मया गम्यते।
वाच्य-परिवर्तन- अहं गच्छामि।
वाक्य- त्वं पश्यसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया पश्यते।
वाक्य- बालिका हसति।
वाच्य-परिवर्तन- बालिकया हस्यते।
वाक्य- त्वं गच्छसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया गम्यते।
वाच्य–परिवर्तन
वाक्य- त्वया चल्यते।
वाच्य-परिवर्तन- त्वम् चलसि।
वाक्य- लक्ष्मणः गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- लक्ष्मणे गम्यते।
वाक्य- मोदिनी रामायणं पठति
वाच्य-परिवर्तन- मोदिन्या रामायणं पठ्यते।
वाक्य- अहं तिष्ठामि।
वाच्य-परिवर्तन- मया स्थीयते।
वाक्य- सा हसति।
वाच्य-परिवर्तन- तया हस्यते।
वाक्य- त्वं गच्छसि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया गम्यते।
वाक्य- रामेण रावणः हन्यते।
वाच्य-परिवर्तन- रामः रावणं हनति।
वाक्य- त्वं हससि।
वाच्य-परिवर्तन- त्वया हस्यते।
वाक्य- रामः हसति।
वाच्य-परिवर्तन- रामेण हस्यते।
वाक्य- लतया पत्र लिख्यते।
वाच्य-परिवर्तन- लता पत्र लिखति।
वाक्य- बालकः सूर्यं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- बालकेन सूर्यं दृश्यते
वाक्य- रामः पुस्तकं पठति।
वाच्य-परिवर्तन- रामेण पुस्तकं पठ्यते।
वाक्य- दशरथः रामं पश्यति।
वाच्य-परिवर्तन- दशरथेन रामं दृश्यते।
वाक्य- उषा पत्रं लिखति।
वाच्य-परिवर्तन- उषया पत्रं लिख्यते।
वाक्य- त्वया चल्यते।
वाच्य-परिवर्तन- त्वं चलसि।
वाक्य- बालिका पुस्तिकां पठति।
वाच्य-परिवर्तन- बालिकया पुस्तिकां पठ्यते। [
वाक्य- कृषकः आपणं गच्छति।
वाच्य-परिवर्तन- कृषकेण आपणं गम्यते।
वाक्य- विरहिणी पत्र लिखति।
वाच्य-परिवर्तन- विरहिण्या पत्रं लिख्यते।
वाक्य- रामेण गम्यते।
वाच्य-परिवर्तन- रामः गच्छति।
वाक्य- करुणेशः पुस्तकं पठति।
वाच्य-परिवर्तन- करुणेशेन पुस्तकं पठ्यते।